10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال می تواند به بهبود کیفیت زندگی آنها کمک کرده و از بروز برخی از بیماری های خطرناک و جدی پیشگیری کند. با اختصاص وقت، برای برنامه ریزی منظم برای معاینات بهداشتی، شما و پزشک می توانید هرگونه مشکل اساسی را قبل از اینکه به یک مسئله جدی تبدیل شود، تشخیص دهید.
این یک واقعیت است که انجام آزمایشات پزشکی پایه به طور منظم، برای پیشگیری از بیماری های جدی کاملا ضروری و مهم است. اما با افزایش سن نیازهای بدن ما تغییر می کند. به همین دلیل اهمیت آزمایشات منظم بیشتر هم می شود. بر همین اساس ما سعی کردیم در این مقاله 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال را مورد بررسی قرار دهیم.
تست فشار خون یکی از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال است.
هر فرد بالغ باید مرتباً فشار خون خود را کنترل کند. برای بزرگسالان بالای 50 سال، فشار خون بالا می تواند به خصوص خطرناک باشد. زیرا خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را افزایش می دهد. حتی می تواند منجر به حمله قلبی و سکته مغزی شود. فشار خون بالا رگ های خونی شما را از بین می برد، خطر حمله قلبی، سکته مغزی و برخی از انواع زوال عقل را افزایش می دهد. این وضعیت اغلب قاتل خاموش نامیده می شود. زیرا افرادی که از فشار خون بالا رنج می برند به ندرت علائمی از خود بروز می دهند. به همین دلیل تشخیص به موقع و آزمایش های تشخیصی منظم کلید کنترل فشار خون و عوارض ناشی از آن است.
آزمایش فشار خون غیرتهاجمی است و با استفاده از فشار سنج اندازه گیری می شود. پزشک فشار خون را با استفاده از استتوسکوپ اندازه گیری می کند تا صدای جریان خون در عروق را بشنود. اولین صدای فشار خون به فشار خون سیستولیک اشاره دارد. شماره دوم فشار دیاستولیک، فشار خون قلب شما را در حالت استراحت نشان می دهد. فشار خون طبیعی (120/80 میلی متر جیوه) با عدد سیستولیک و سپس فشار دیاستولیک خوانده می شود.
اهمیت چک آپ سالانه فشار خون
اگر BP شما طبیعی است، پزشک احتمالاً در چک آپ سالانه بعدی آن را بررسی می کند. با این حال، اگر بیشترین میزان قند شما از 140 یا تعداد پایین آن بیشتر از 90 باشد، پزشک آزمایشات مکرر را توصیه می کند. اگر از دیابت، بیماری قلبی، مشکلات کلیوی یا برخی شرایط دیگر رنج می برید، ممکن است لازم باشد فشار خون خود را بیشتر بررسی کنید.
نظارت بر BP به چنین روشی می تواند به شما کمک کند تا به موقع رژیم غذایی خود را تغییر دهید. استرس کاری و عدم تحرک بدنی مهمترین دلایل بالا بودن فشار خون است. بنابراین کنترل فشار خون یکی از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال است.
تست قند ناشتا یکی دیگر از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال است.
در افرادی که دیابت ندارند، اما سابقه خانوادگی و یا زندگی غیر فعالی دارند، توصیه می شود آزمایش قند ناشتا را انجام بدهند. انجام آزمایش قند ناشتا به عنوان یکی دیگر از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال توصیه می شود. این یک آزمایش پیش دیابت است که به تشخیص دیابت کمک می کند. اگر از قبل دیابت دارید، انجام آزمایش قند خون به طور منظم یک امر ضروری است.
افراد بالای 45 سال باید قند خون یا گلوکز خود را بررسی کنند. اگر علائمی از قند خون بالا مانند کاهش وزن ناخواسته یا تشنگی غیرمعمول دارید، پزشک از شما می خواهد این آزمایش را انجام دهید.
سطح بالای قند خون می تواند نشانه ای از دیابت باشد. دیابت دو نوع دارد. دیابت نوع 1، جایی که بدن شما انسولین تولید نمی کند و دیابت نوع 2 که بدن در برابر انسولین مقاومت می کند. در هر دو مورد، دیابت می تواند به طور مزمن منجر به افزایش سطح قند خون و عوارض مربوط به دیابت شود، از جمله:
- مشکلات بینایی
- اختلالات کلیوی
- افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی
آزمایش قند خون ناشتا برای تشخیص سطح قند در خون شما انجام می شود. سطح قند خون سالم برای افراد بدون دیابت یا پیش دیابت باید بین 70 تا 100 میلی گرم اندازه گیری شود. اگر نتایج آزمایشات شما نشان دهنده سطح بالای قند خون باشد، پزشک از شما می خواهد آزمایش های دیگری را نیز برای تشخیص وضعیت خود انجام دهید. گر سطح قند خون شما طبیعی است، می توانید 3 سال دیگر آزمایش بعدی قند خون خود را انجام دهید. اگر زیاد باشد، باید زودتر قند خون را بررسی کنید و احتمالاً آزمایشات دیگری انجام دهید که به شما نشان می دهد دیابت دارید یا در معرض خطر هستید.
کنترل کلسترول خون یکی دیگر از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال است.
این یک آزمایش معمول است که به تعیین میزان پروتئین چربی یا کلسترول در خون کمک می کند. هر فرد بالغ بالای 20 سال باید هر 5 سال یکبار بررسی کلسترول انجام دهد.
یک آزمایش کلسترول کامل چهار نوع لیپید یا چربی را در خون اندازه گیری می کند. این آزمایش برای تعیین مقدار کل کلسترول در خون، کلسترول لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL)، کلسترول با چگالی بالا (HDL) و تری گلیسیرید استفاده می شود. از این موارد، LDL کلسترول بد در نظر گرفته می شود که مقدار زیادی از آن خطر حمله قلبی، سکته مغزی و تصلب شرایین را افزایش می دهد. HDL کلسترول خوبی است که برای کنترل سطح LDL لازم است. تری گلیسیرید دوباره مضر است و به عنوان چربی در سلولهای بدن ذخیره می شود.
تعداد بالای LDL و تری گلیسیرید می تواند منجر به گرفتگی عروق شود که ممکن است بر روی عضلات قلب نیز تأثیر بگذارد. برای مردان بالای 50 سال انجام آزمایش معمول پروفایل لیپید بسیار مهم است زیرا می تواند به پیش بینی خطر بیماری قلبی و سکته مغزی کمک کند. اگر سطح کلسترول شما در منطقه ایمن باشد، ممکن است به مدت 5 سال دیگر نیازی به آزمایش دیگری نباشد.
مچ پا بازویی صفحه اول (ABI)
آزمون ABI است برای تعیین میزان خطر ابتلا به بیماری های محیطی عروق (PAD) استفاده می شود. PAD به حالتی گفته می شود که در وهله اول مردان بالای 50 سال را درگیر می کند (اگرچه زنان و افراد جوان نیز اغلب به آن مبتلا می شوند). انجام آزمایش ABI برای افرادی که در حال حاضر یا قبلا سیگار کشیده اند، فشار خون بالا یا کلسترول دارند، چاق یا دیابتی هستند و سابقه بیماری عروقی دارند بسیار مهم است.
معاینه پوست یکی دیگر از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال است.
مردان سالمند دو برابر بیشتر از زنان هم سن خود در معرض ابتلا به ملانوم قرار دارند. علاوه بر این، مردان نیز دو تا سه برابر بیشتر از زنان در معرض سرطان پوست پایه غیر ملانوم و سلول سنگفرشی هستند. بر همین اساس مردان باید از نظر سرطان پوست بررسی شوند. اگر در معرض آفتاب گسترده و آفتاب سوختگی شدید هستید یا خال های غیرطبیعی یا جدید، تغییر رنگ پوست یا سابقه خانوادگی بیماری پوستی دارید، باید تا حد امکان مرتباً معاینه شوید. در مراحل اولیه، سرطان پوست ممکن است قبل از رسیدن به مراحل شدیدتر، درمان شود.
آزمایشات عملکرد کبد و کلیه یکی دیگر از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال است.
بیماری های کبدی و کلیوی به طور کلی علائم خود را تنها در مرحله بحرانی نشان می دهند. به همین دلیل لازم است که برای جلوگیری از نارسایی کبد و کلیه، آزمایشات مربوط به عملکرد کبد و کلیه خود را به طور منظم انجام دهید. تا هرگونه مسائل مانند هپاتیت، سیروز کبدی، بیماری های مزمن کلیوی و غیره را به موقع تشخیص دهید.
تست آنتی ژن یا PSA مخصوص پروستات یکی دیگر از 10 آزمایش ضروری برای مردان بالای 50 سال است.
PSA مخفف آنتی ژن اختصاصی پروستات است که توسط غده پروستات تولید می شود. انجام یک آزمایش PSA یک بار در سال می تواند به تشخیص سرطان در مراحل اولیه کمک کند. علاوه بر آن، از آزمایش PSA برای تشخیص پروستاتیت و بزرگ شدن پروستات استفاده می شود.
همه مردان در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند. اما با افزایش سن این خطر بسیار افزایش می یابد. مردانی که 50 سال به بالا دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات قرار می گیرند.
PSA پروتئینی است که هم توسط بافت بدخیم و هم از بافت خوش خیم پروستات تولید می شود. این آنتی ژن به مایع شدن منی کمک می کند. به همین دلیل مقدار کمی PSA به طور معمول وارد جریان خون می شود. سلولهای بدخیم پروستات PSA بیشتری نسبت به سلولهای خوش خیم تولید می کنند و باعث می شوند سطح PSA در خون افزایش یابد. افزایش سطح PSA ممکن است سرطان پروستات را نشان دهد که احتمالاً به سایر قسمت های بدن سرایت می کند.
آزمایش PSA یک آزمایش خون است که برای اندازه گیری میزان PSA در خون شما استفاده می شود. سطح بالای PSA ممکن است نشان دهنده سرطان پروستات یا بزرگ شدن یا ملتهب شدن پروستات باشد. بنابراین، تعیین بالای PSA گاهی اوقات پیچیده است. برای تعیین صحیح شرایط ممکن است فرد مجبور به انجام معاینه مقعدی شود.
سطح PSA بر حسب نانوگرم در میلی لیتر اندازه گیری می شود. اگر سطح PSA شما 3 نانوگرم در میلی لیتر باشد، ممکن است پزشک از شما بخواهد که نمونه برداری از پروستات را انجام دهید. اگر سطح شما کمتر از 1 نانوگرم در میلی لیتر باشد، به احتمال زیاد پزشک از شما می خواهد PSA دیگری در سن 60 سالگی انجام دهید.
آزمایش کامل ادرار (CUE)
با کمک نمونه ادرار، پزشک می تواند عادات غذایی و ورزشی شما را ردیابی کند. حتی در صورت لزوم تغییراتی را در آنها پیشنهاد دهد. ثانیا از طریق ادرار، بسیاری از سموم بدن شناسایی می شوند. معاینه این سموم به تشخیص هرگونه عارضه پنهان در سلامتی خصوصاً مربوط به کلیه ها قبل از رسیدن به مرحله حساس کمک می کند.
کولونوسکوپی
اگر 50 سال یا بیشتر دارید، پزشک قطعاً از شما می خواهد کولونوسکوپی را انجام دهید. اگر مشکل خاصی در دستگاه گوارش خود دارید ممکن است از شما بخواهد آزمایش را زودتر انجام دهید. کولونوسکوپی به پزشک اجازه می دهد تا سرطان یا رشد سرطانی را در ناحیه روده بزرگ و راست روده را تشخیص دهد. در صورت لزوم، ممکن است مقادیر کمی از بافت یا رشد تومور به نام پولیپ برداشته و برای نمونه برداری به آزمایشگاه ارسال شود. در بسیاری از موارد، کولونوسکوپی بدون نیاز به انجام یک عمل جراحی بزرگ، مشکلات دقیق روده بزرگ را تشخیص و درمان می کند.
برای انجام کولونوسکوپی موفق، روده شما باید خالی باشد. تا پزشک بتواند روده بزرگ را به وضوح مشاهده کند. به همین دلیل رعایت تمام دستورالعمل هایی که پزشک حداقل 2 هفته قبل از آزمایش به شما می دهد بسیار مهم است. در روز غربالگری، از طریق IV به شما یک آرام بخش یا مسکن داده می شود در طول آزمایش، باید دراز بکشید و زانوهای خود را به سمت سینه بکشید. کولونوسکوپ به داخل راست روده وارد شده و از طریق روده بزرگ پیش می رود. کل مراحل از 30 دقیقه تا 1 ساعت طول می کشد.
اگر کولونوسکوپی شما هیچ آدنوم یا رشد بدخیمی نشان ندهد و عوامل خطرزا را نداشته باشید، آزمایش بعدی 10 سال دیگر برنامه ریزی می شود. اگر یک یا دو آدنوم ریسک کوچک برداشته شود، آزمایش می تواند هر 5 تا 10 سال تکرار شود. بسته به نتایج آزمایش شما، پزشک ویزیت بعدی شما را تعیین می کند.
معاینه چشم
معاینات منظم چشم با رسیدن به 50 سالگی اهمیت بیشتری پیدا می کنند. اگر از عینک یا لنز استفاده می کنید، بهتر است با مراجعه به چشم پزشک، هرگونه افت کیفیت بینایی خود را آزمایش کنید. معاینات منظم چشمی همچنین می توانند سایر مشکلات بینایی را که در این سن شروع به رشد می کنند، بگیرند.
بسیاری از مسائل مربوط به چشم مانند آب مروارید، گلوکوم و دژنراسیون ماکولا ممکن است علائم جسمی نداشته باشند تا زمانی که پیشرفت نکنند. شما باید سالانه چشم خود را بررسی کنید. در صورت داشتن فشار خون بالا، دیابت یا سابقه خانوادگی بیماری چشم، این معاینات از اهمیت بیشتری برخوردار می شوند.
باید هر 2 سال یا به دفعات توصیه پزشک، آزمایش چشم انجام دهید. اگر متوجه تغییراتی در بینایی خود شدید، در اسرع وقت به چشم پزشک مراجعه کنید.